Co zrobić, by więcej Polek i Polaków było aktywnych zawodowo? Wnioski z debaty FWG

28 listopada br., Fundacja Wolności Gospodarczej zorganizowała debatę w ramach projektu #TerazPraca, podczas której eksperci próbowali odpowiedzieć na pytanie: “Co zrobić, by więcej Polek i Polaków było aktywnych zawodowo?”

Marek Tatała, moderator i prezes Fundacji Wolności Gospodarczej, zadał pytanie, dlaczego zagadnienie aktywności zawodowej Polek i Polaków jest ważne. Uczestnicy byli zgodni, że wysoka aktywność zawodowa jest jednym z fundamentów wzrostu gospodarczego i bogacenia się społeczeństw. Pomimo faktu, że coraz więcej Polek i Polaków jest aktywnych zawodowo, wciąż mamy spore rezerwy w porównaniu do wielu krajów Europy Zachodniej. Ma to swoje konsekwencje makroekonomiczne, społeczne, a także wpływa na funkcjonowanie rynku pracy. Z pewnością dużym wyzwaniem jest fakt, że o ile dzisiaj w Polsce jest około 22 milionów osób w wieku produkcyjnym, to w 2050 roku będzie to już poniżej 17 milionów. Innowacje technologiczne, migracja czy wzrost kompetencji pracowników nie wystarczą w wypełnieniu tak dużej luki na rynku pracy.

–Samą poprawą dzietności problemu niedoboru pracowników na rynku nie rozwiążemy, a ingerowanie w dzietność okazało się trudniejsze niż oczekiwania. Dlatego takim namacalnym działaniem tu i teraz jest pobudzanie aktywności zawodowej ­– zauważył Kamil Sobolewski, główny ekonomista Pracodawców RP.

Spadek dzietności nie jest kwestią, którą łatwo rozwiązać w perspektywie krótkoterminowej, dlatego trzeba myśleć także o innych rozwiązaniach, które pozwolą przezwyciężyć problem niedoboru pracowników – czymś takim może być technologia. Wydaje się, że w obliczu obecnej sytuacji demograficznej Polska powinna być jednym z liderów technologicznej transformacji na rynku pracy. Jednocześnie nie wolno zapominać, że za zmianami w zakresie nowych technologii idą też wyzwania związane chociażby ze stanem zdrowia psychicznego pracowników.

–Jeśli nie chcemy być w zaklętym kręgu, w którym więcej technologii powoduje większe obciążenie, a większe obciążenie powoduje spadek liczby ludzi, potrzebujemy głębokiej debaty o tym, jak tę nową pracę uczynić pracą wysokiej jakości – postulowała Katarzyna Lorenc, ekspertka ds. rynku pracy Business Centre Club.

Firmom zdecydowanie zależy na tym, żeby było jak najwięcej pracowników, bo ci pracownicy są potem także konsumentami. W tej chwili szczęśliwie mamy do czynienia z największym (odkąd bada się to zagadnienie) odsetkiem Polek i Polaków aktywnych zawodowo. Nie wolno też zapominać, że ważne jest, aby pracownicy mieli poczucie sensu własnej pracy i czuli, że praca, którą wykonują rzeczywiście generuje wartość.

– Nikt z nas nie lubi robić rzeczy, które nie mają wartości albo nie są ważne dla firmy.Nas bardzo cieszy, że tak duża liczba osób jest aktywna zawodowo, bo rozwijając się potrzebujemy osób, które są na rynku pracy, ale też patrzymy czy przybywa naszych klientów, bo przecież praca i konsumpcja mocno się przenikają– podkreśla Jolanta Bańczerowska, członkini zarządu i Chief People Officer w Grupie Żabka.

W perspektywie krótkoterminowej widzimy, że Polska odznacza się w tej chwili stosunkowo niskim bezrobociem, ale z perspektywy długoterminowej wiemy, że dzietność spada, dlatego dyskusja na temat tego, jak zwiększyć aktywność zawodową, żeby pracowników nie brakowało staje się niezbędna.

–Mamy rzeczywiście do czynienia z wyzwaniami demograficznymi, które będą mocno wpływały na to, jak polska gospodarka będzie funkcjonowała w przyszłości, dlatego temat aktywności zawodowej jest niezwykle istotny i do zaadresowania już teraz – przyznał Przemysław Stalica, dyrektor implementacji w McKinsey & Company.

Wyzwaniom rynku pracy można przyjrzeć się z jeszcze innych perspektyw. Biorąc pod uwagę spojrzenie ilościowe, dochodzimy do wniosku, że problemem staje się rzeczywiście bieżąca sytuacja demograficzna, ale przyjmując jakościowy punkt widzenia problemem jest niedopasowanie kompetencji pracowników do potrzeb pracodawców i to, jak dostosować system edukacji, żeby umiejętności pokrywały się z potrzebami.

–Luka kompetencyjna w Polsce jest jedną z większych w Europie, więc mamy co robić i tak naprawdę projektowanie wszystkich polityk nie tylko zatrudnieniowych, ale także edukacyjnych, jest dopiero przed nami – podsumował Sławomir Szymczak, ekspert ds. rynku pracy w Konfederacji Lewiatan.

Uczestnicy poruszali wiele innych kwestii związanych ze zwiększaniem aktywności zawodowej Polek i Polaków. Istotnym zagadnieniem było zatrudnienie wśród kobiet, osób starszych, a także osób z niepełnosprawnościami. Pojawiły się postulaty reform w edukacji i ochronie zdrowia, które poprawiłyby kompetencje i dobrostan obecnych i przyszłych pracowników. Dużą uwagę poświęcono też roli zmian technologicznych, które z jednej strony zmieniają rynek pracy i stanowią wielką szansę, ale z drugiej generują kolejne wyzwania, z którymi będzie musiało sobie poradzić państwo i biznes.

Zobacz całe nagranie z debaty. Debata #TerazPraca | Co zrobić by więcej Polek i Polaków było aktywnych zawodowo? (youtube.com)