Czy praca zdalna zostanie z nami na zawsze?

Tak, wszystko wskazuje na to, że praca zdalna lub praca hybrydowa (łączy elementy pracy zdalnej oraz w biurze) będzie trwałym elementem rynku pracy w Polsce.

Pandemia COVID-19 była pewnego rodzaju naturalnym eksperymentem – lockdowny zmusiły firmy do wdrożenia nowych form pracy i okazało się, że praca zdalna jest całkowicie realna.

Zgodnie z badaniem Deloitte w niektórych branżach polskiej gospodarki praca zdalna lub częściowo zdalna jest stosowana nawet przez 90% firm. Z kolei badanie zlecone przez Pracuj.pl pokazuje, takim systemie ma pracować ok. 30% polskich pracowników. Praca częściowo zdalna stała się rozwiązaniem pożądanym przez część pracowników.

O tym, jak ważna jest możliwość pracy zdalnej pokazują też inne dane zebrane przez Deloitte – 46% ankietowanych pracowników zadeklarowało, że ograniczenie pracy zdalnej w ich firmach byłoby motywacją do zmiany miejsca pracy. Prawie 1/3 pracowników zadeklarowała za to, że byłaby gotowa zaakceptować obniżkę wynagrodzenia, by utrzymać możliwość pracy z wybranego przez siebie miejsca.

Fakt, że praca zdalna lub hybrydowa zostanie z nami na długo został też uwzględniony w regulacjach. Od 7 kwietnia 2023 praca zdalna została uwzględniona w polskim kodeksie pracy. To także świadczy o tym, że „wyjście pracy z biura” nie było tylko jednorazowym fenomenem w okresie pandemii COVID-19.

Z drugiej strony trzeba też pamiętać o tym, że mimo swoich oczywistych zalet praca zdalna ma tez swoje wady. Po pierwsze, nie jest możliwa do zastosowania w całej gospodarce – są tam całe branże, których z domu wykonywać się po prostu nie da (np. budownictwo, transport i spedycja, produkcja przemsłowa). Po drugie, ujawniają się też pewne negatywne efekty pracy zdalnej – spadki produktywności (wynikające z gorszego obiegu informacji) czy trudności ze szkoleniem i wdrażaniem nowych pracowników (utrudniona jest obserwacja bardziej doświadczonych kolegów i koleżanek oraz otrzymywanie od nich wskazówek).

Z punktu widzenia polityki rynku pracy kluczowe jest to, by przedsiębiorstwa miały swobodę wyboru modelu (praca w miejscu pracy, praca zdalna, praca hybrydowa), który najbardziej odpowiada ich specyfice. Polityka publiczna nie powinna ani zniechęcać, ani zachęcać do żadnego z nich – to zarządzający firmami najlepiej rozumieją ich sytuację oraz potrzeby swoich pracowników i klientów.