Polska musi przyciągać najzdolniejszych ludzi z całego świata

Fakt

W ciągu ostatnich lat Polska przeszła imponującą metamorfozę – z kraju emigrantów zarobkowych do kraju, do którego przyjeżdżają ludzie z całego świata w poszukiwaniu lepszego życia. Według danych GUS-u na koniec maja 2023 w Polsce pracowało prawie milion cudzoziemców. To świetna informacja dla polskiej gospodarki – przyjezdni budują jej siłę, płacą podatki oraz tworzą nowe miejsca pracy.

Są jednak coraz bardziej niepokojące znaki, które świadczą o tym, że atrakcyjność migracyjna Polski może ulec pogorszeniu. Dane Eurostatu wskazują, że np. Ukraińcy, którzy zamieszkali w Polsce po bezprawnej inwazji Rosji na ich ojczyznę, obecnie przemieszczają się dalej do Niemiec, przede wszystkim ze względu na lepsze wynagrodzenia i wszelkie programy socjalne. Tymczasem ze względu na złą sytuację demograficzną, sukces polskiej gospodarki jest uzależniony od jej zdolności do przyciągania imigrantów.

Powinno zależeć nam na pozyskiwaniu nie tylko ludzi wysoko wykwalifikowanych, którzy w Polsce będą wykonywać wysokopłatne zawody, czy zakładać innowacyjne firmy, ale również nisko wykwalifikowanych. Obecność mniej doświadczonej i gorzej wykształconej siły roboczej w Polsce to nie tylko szansa na wsparcie kluczowych sektorów gospodarki, sygnalizujących popyt na pracę, ale również okazja dla gorzej wykształconych Polaków, mających przewagę językową, do awansu zawodowego i objęcia niższych stanowisk kierowniczych oraz lżejszych prac biurowych.

Obecnie Polska nie prowadzi w ogóle polityki migracyjnej. ​​Musimy zacząć tworzyć prawo dotyczące imigracji, aby imigranci osiedlali się u nas na stałe i wiązali swoją przyszłość osobistą i zawodową z Polską. Przemyślana polityka migracyjna zarówno pomoże walczyć z kryzysem demograficznym, jak i ułatwi asymilację imigrantów już na starcie.

Współczesne państwa stosują różnorodne podejścia w celu przyciągnięcia zarówno wysoko, jak i nisko wykwalifikowanych pracowników, kładąc szczególny nacisk na wynagradzanie pracy oraz integrację z lokalnym rynkiem pracy. 

Kanada jest jednym z przykładów kraju, który stosuje system punktowy do oceny umiejętności i doświadczenia zawodowego kandydatów na imigrantów. Programy takie jak Express Entry oraz Provincial Nominee Program pozwalają Kanadzie na selekcję i zapraszanie do kraju imigrantów, którzy mogą wnieść istotny wkład w gospodarkę.

Australia również opiera swoją politykę migracyjną na systemie punktowym, znacząco promującym umiejętności zawodowe i doświadczenie. System SkillSelect umożliwia Australii zapraszanie wykwalifikowanych pracowników spoza kraju, którzy spełniają konkretne wymagania dotyczące umiejętności, doświadczenia zawodowego, a także obecnych potrzeb rynku pracy.

Niemcy, podobnie jak inne kraje europejskie, wprowadziły programy mające na celu przyciągnięcie wykwalifikowanej siły roboczej spoza Unii Europejskiej. Przykładem jest Blue Card, która umożliwia wykwalifikowanym pracownikom z innych krajów legalne pracowanie i osiedlanie się w Niemczech, pod warunkiem posiadania odpowiednich kwalifikacji i umowy o pracę z adekwatnym wynagrodzeniem.

Polska może wzorować się na powyższych przykładach, wprowadzając system punktowy do oceny kwalifikacji imigrantów oraz oferując wsparcie w integracji na lokalnym rynku pracy, na przykład ułatwiając dostęp do pracy sezonowej oraz tymczasowej. Można również ułatwić działalność w sektorach gospodarki, w których istnieje zapotrzebowanie na pracowników, takie jak budownictwo, rolnictwo czy usługi, co zwiększy atrakcyjność kraju jako miejsca do pracy i życia. 

Oto kilka rządowych i pozarządowych rozwiązań, które mogą zachęcać do podjęcia aktywności w poszczególnych sektorach gospodarczych:

  • Oferowanie ulg podatkowych dla firm działających w kluczowych sektorach, takich jak budownictwo, rolnictwo czy usługi
  • Tworzenie programów szkoleniowych i edukacyjnych dopasowanych do potrzeb rynku pracy, we współpracy z uczelniami i szkołami zawodowymi
  • Wprowadzanie programów wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą obejmować ułatwienia w dostępie do finansowania, granty na rozwój oraz mentoring biznesowy
  • Organizowanie kampanii informacyjnych promujących sektory gospodarki jako atrakcyjne miejsca pracy